درد سیاتیک و کمردرد میتواند ناشی از فشار بر روی عصب سیاتیک بعلت تنگی کانال و بیرون زدگی دیسک باشد. در این مطلب بررسی میکنیم که این دردها از کجا ناشی میشوند، علائم شان چیست، راه های درمان دردها چه چیز هستند؟
سیاتیک چیست؟
عصب سیاتیک از به هم پیوستن ریشه های عصبی نخاعی پایین کمر تشکیل میشود و از کمر به سمت لگن و باسن و سپس به سمت کل پا امتداد می یابد و ریشه های انتهایی آن به نوک انگشتان پا میرسد.
ریشه های عصب سیاتیک در طول مسیر به کل عضلات ناحیه عصبدهی میکنند. این عصب از جمله بزرگترین و طولانی ترین عصب های بدن است.
هر عاملی که بر روی این عصب یا شاخه های آن فشار وارد کند میتواند باعث درد سیاتیک شود. که این درد میتواند از کمر تا لگن و باسن و کل پا انتشار یابد.
عصب سیاتیک در پشت ساق پا به دو شاخه تقسیم می شود، یکی از پشت ساق به کف پا می رود و دیگری از کناره ساق و روی مچ پا می گذرد، بنابراین ممکن است درد تنها در قسمت خارج ساق پا و بدون کمر درد باشد اما درد اصلی، درد سیاتیک است.
این درد معمولا در افراد بین 20 تا 50 سال شایع تر است، اما امروزه و با شیوع زندگی کم تحرک و پشت میز نشستن طولانی و گاهی حرکت های غلط در طول روز و حتی در باشگاه های ورزشی این بیماری در هر سنی حتی نوجوانان دیده میشود! بسیاری از مردم درد سیاتیک را صرفا به عنوان یک درد انتشاری از کمر به ران و ساق پا می دانند، در حالیکه در بسیاری از مواقع به صورت کلاسیک ظاهر نمیشود. مثلا بیمار گاهی فقط در یک قسمت از مسیر عصب سیاتیک یا حتی فقط در انگشتان پا درد یا بی حسی احساس می کند.
علائم دیسک کمر چیست؟
در هر قسمت از ستون فقرات، از گردن تا پشت و کمر، دیسک های بین مهره ایی میتوانند دچار فتق دیسک یا بیرون زدگی دیسک شود که ما آن‌را با عنوان «بیماری دیسک» می‌شناسیم.
که معمولا این بیرون زدگی دیسک در قسمت پایینی کمر، شایعترین نوع بیماری دیسک است.
همان‌طور که می‌دانیم ستون فقرات شبکه‌ی پیچیده‌ای از اعصاب و عروق خونی دارد که فتق دیسک یا بیرون زدگی دیسک یا هرنی دیسک میتواند به این اعصاب و عروق اطراف آن فشار زیادی وارد کند و باعث درد سیاتیک شود.
علائم درد سیاتیک؟
فتق دیسک یا بیرون زدگی دیسک یا هرنی دیسک معمولا با علایم زیر همراه است:
- درد و بی‌حسی که اغلب در یک سمت وجود دارد ولی برخی اوقات ممکن است دو طرفه باشد.
- دردی که به پا انتشار می یابد.
- این درد شب‌ها یا با انجام حالات خوابیدن شدت می‌گیرد.
- درد سیاتیک دردی است که بعد از نشستن طولانی یا ایستادن طولانی شدت می‌گیرد.
- دردی که بعد از پیاده‌روی بیشتر می شود.
- ابن درد ممکن است باعث ضعف عضلانی و کم زور شدن پاها شود
- درد سیاتیک دردی است که می تواند همراه با مورمور شدن، گزگز یا سوزش در مناطق مختلف کمر، لگن، باسن و نواحی مختلف پا باشد.
پس، درد سیاتیک و کمردرد علائم گوناگونی دارد. برخی از علائم فوق می تواند بتدریج یا همزمان ظاهر شود.
ارتباط درد سیاتیک با درد کمر؟
بیماران با فتق دیسک کمر ممکن است از درد کمر شدید که انتشار به باسن، پشت ران، ساق و حتی پاشنه پا دارد (همان درد سیاتیک)، شکایت کنند.
بی حسی پاها و بی جونی و ضعف پا و کاهش میل جنسی و اختلال ادراری و گاها بی اختیاری ادرار نیز ممکن است از علائم دیسک کمر باشد.
بیرون زدگی دیسک کمر اگر بموقع درمان نشود باعث فشار طولانی مدت روی عصب سیاتیک می شود که می توانند منجر به علائم فوق شود.
میزان احساس، بروز و سطوح درد سیاتیک در افراد مختلف متفاوت است. بنابراین اگر علایم دیسک کمر و سیاتیک، خود را بصورت بی‌حسی یا مورمور شدن نشان داد، حتما جدی بگیرید و به پزشک متخصص ستون فقرات مربوطه مراجعه کنید. زیرا ممکن است این مشکل توانایی شما در کنترل عضلات‌تان را مختل کند.
درد سیاتیک چیست؟
درد سیاتیک از پایین کمر شروع می شود و بسمت باسن و ران انتقال می یابد. سپس به سمت پایین تا پشت پا، بالای قوزک پا یا پنجه امتداد پیدا کرده که به آن رادیکولوپاتی یا انتشار درد سیاتیک گفته میشود.
گاها این درد با نشستن طولانی، ایستادن طولانی، خم شدن یا دولا شدن، بلند کردن اجسام ولو سبک، و حتی برخی اوقات با عطسه یا سرفه کردن ایجاد یا بدتر می شود.
باید بدانیم درد سیاتیک و درد ناشی از دیسک کمر به نوعی نمایانگر یک نوع بیماری می باشند.
ما امروزه در کلینیک فوق تخصصی ستون فقرات سیاتیک سنتر با بیمارانی برخورد می کنیم که مثلا با درد زانو مراجعه می کنند و توصیه به تعویض مفصل شده بودند، درحالیکه علت اصلی مشکل آنها درد سیاتیک بود. که وقتی بیمار درمان مدرن و پیشرفته و غیرجراحی دیسک کمر را دریافت می کند، کاملا خوب خوب می شود.
علت ابتلا به درد سیاتیک؟
این درد ها علل گوناگونی دارند:
- درد ستون فقرات و درد سیاتیک و کمردرد می تواند ناشی از مشکلات ساختاری باشد.
- یا اینکه ناشی از مشکلات مکانیکال ستون فقرات باشد.
- یا اینکه مشکلات مهره های ستون فقرات باعث بوجود آوردن آن شده باشند.
- یا ناشی از مشکلات مفاصل ستون فقرات باشد.
- یا می تواند از مشکلات عضلات ستون فقرات ناشی شده باشد.
- یا اینکه می تواند ناشی از مشکلات تاندون های ستون فقرات باشد.
- یا اینکه درد ستون فقرات و درد سیاتیک می تواند ناشی از مشکلات دیسک های بین مهره های ستون فقرات باشد.
- یا مشکلات انحراف ستون فقرات آن را بوجود آورده اند.
- یا مشکلات تنگی کانال نخاعی باعث آن باشد.
- یا اینکه درد ستون فقرات و درد سیاتیک می تواند ناشی از مشکلات و بیماریهای عفونی باشد.
- یا اینکه ناشی از تومور یا بیماریهای بدخیم ستون فقرات باشد.
- یا اینکه درد سیاتیک و کمر درد می تواند ناشی از شکستگی های ستون فقرات باشد.
- یا اینکه ضربه های وارده به ستون فقرات آن را بدتر کرده باشد.
- همچنین درد ستون فقرات و کمردرد می تواند ناشی از سایر مشکلات متفرقه یا موارد نادر دیگر باشد.
و اینکه این درد ها می تواند ترکیبی از چند مورد فوق باشد باشد.
چند نکته درباره موارد فوق
- فتق یا بیرون زدگی دیسک کمر باعث ایجاد فشار بر ریشه عصب سیاتیک میشود و این شایعترین علت درد سیاتیک است.
- گاهی ماهیچه پیریفورمیس (piriformis) منقبض و سفت میشود (اسپاسم عضله) و بر عصب سیاتیک فشار وارد کرده و آن را تحریک میکند. ماهیچه پیریفورمیس به ماهیچه کوچکی گفته میشود که در عمق باسن قرار دارد.
- بیماری تخریب دیسک: بیماری تخریب (دژنراتیو) دیسک در نتیجه تنگی کانال نخاعی و فشار بر عصبها ایجاد میشود و باعث تنگی کانال و درد میشود.
- اسپوندیلولیستزیس: این وضعیت لغزش یک مهره ی ستون فقرات بر روی دیگری است به طوری که مهره از راستای خود خارج شده و مسیری که عصبها از آن عبور میکنند را باریک میکند.
- تنگی کانال نخاعی کمری می تواند ناشی از یک یا چندین علت فوق باشد.
- آرتروز یا ساییدگی و خوردگی مفاصل نیز از سایر علل درد است.
تشخیص درد سیاتیک؟
هر عاملی که بر روی عصب سیاتیک یا شاخه های آن فشار وارد کند میتواند باعث درد سیاتیک شود. که این درد میتواند از کمر تا لگن و باسن و کل پا انتشار یابد.
عصب سیاتیک در پشت ساق پا به دو شاخه تقسیم می شود، یکی از پشت ساق به کف پا می رود و دیگری از کناره ساق و روی مچ پا می گذرد، بنابراین ممکن است این درد تنها در قسمت خارج ساق پا و بدون کمر درد باشد.
روشهای تصویربرداری در تشخیص درد سیاتیک؟
انجام ام آر آی کمر اصلی ترین روش تصویر برداری جهت بررسی کمردرد و درد سیاتیک می باشد.
لذا برخی اوقات انجام تصویربرداری تخصصی رادیولوژی و ندرتا انجام سی تی اسکن لازم است.
روشهای درمان درد سیاتیک؟
درمان درد سیاتیک به عوامل گوناگونی بستگی دارد و بسته به عامل و میزان درد متفاوت است.
برخی اوقات دردهای خفیف با داروهای مسکن و چند روزی استراحت برطرف می شود.
همچنین بعضی ورزشها و حرکات کششی می تواند موثر باشد.
نکته بسیار مهم آن است که اگر درد سیاتیک یا کمردرد بیمار بعد از سه هفته کاهش نیابد یا در یک دوره سه ماهه کاملا بهبود نیابد، بیمار باید حتما حتما به متخصص ستون فقرات مراجعه نماید و اجازه ندهد درد کهنه شود.
توجه داشته باشید که جراحی تنها درمان این درد ها نیست، بلکه امروزه روشهای جدید، مدرن و غیرجراحی کم تهاجمی و لیزری بسیاری با کمک تکنولوژی (مثل PLDD) جهت درمان موثر درد سیاتیک و کمردرد وجود دارد که توسط متخصص درمانهای لیزری ستون فقرات (مثل دکتر داوود محمودی) قابل ارائه می باشد و در موارد اندکی جراحی باز نیاز خواهد بود.
در این مواقع، حتما با ما مشورت کنید. مبادا بدون مشورت، جراحی کنید! مثلا دکتر داوود محمودی برای جراحی نکردن، کمکتان میکند… مثل هزاران بیمار دیگر…
اگر سیاتیک درمان نشود، چه آسیبی میرسد؟
اگر بیماری بموقع درمان شود نتایج رضایت بخش و درازمدتی بدنبال دارد.
اما اگر درمان کامل و درستی انجام نشود و بیماری کهنه شود یعنی درد سیاتیک پیشرفت کند، و بی حسی و ضعف حرکتی پاها ایجاد شود، و یا در موارد شدیدتر ، کاهش تمایل جنسی و اختلالات ادراری و بعضا بی اختیاری ادرار اتفاق بیفتد، بنوعی یک وضعیت اورژانسی بوده و نیاز به جراحی باز فوری دارد که ممکن است فقط تسکین دهنده درد باشد و سایر مشکلات ایجاد شده با عمل جراحی بهبود نیابد. چراکه عصب سیاتیک دچار آسیب جدی شده است.
دیسک کمر خفیف و یا دیسک کمر متوسط هم اگر فشار زیادی روی عصب ایجاد کنند می توانند علائم فوق را ایجاد کنند.
صلاح بر این است که قبل از ایجاد حالت های فوق، بیمار سریعا به فوق تخصص درمان لیزری دیسک کمر مثل دکتر داوود محمودی مراجعه کند تا با روشهای غیرجراحی بهبود یابد.
مجددا تاکید می کنیم چنانچه به مرور زمان فشار بر روی عصب سیاتیک زیاد شود، ضعف شدیدی در عضلات پا ایجاد می شود که حتی در اثر عدم توجه می تواند به لاغری عضلات پاها بیانجامد.
حتی با پیشرفت روند بیماری میتواند باعث اخلال درعملکرد روده و بی اختیاری ادرار و مدفوع شود.
این علایم به نوعی اورژانس پزشکی محسوب می شوند و در این موارد است که نیاز به جراحی اورژانس می باشد.
اما اگر بیمار به موقع و قبل از ایجاد علائم فوق به متخصص عمل های لیزری و غیرجراحی ستون فقرات مراجعه نماید، با شانس بالایی بدون جراحی درمان خواهد شد.
چه زمانی بهترین زمان مراجعه است؟
بعضی اوقات درد و علائم سیاتیک درمراحل اولیه بیشتر احساس می شود چون دراین مرحله التهاب عصب سیاتیک بیشتر است.
این دردها اغلب بعد از درمان گرفتگی عصب سیاتیک به صورت صحیح کاهش می یابد.
زمان تقریبی بهبودی بین 2 تا 3 هفته است. در غیر اینصورت بیمار باید سریعا به متخصص جراح ستون فقرات و متخصص درمانهای لیزری ستون فقرات (مثل دکتر داوود محمودی) مراجعه نماید.
تماس با کلینیک:
02122114007
یعنی اگر درد سیاتیک بیمار بعد از سه هفته کاهش نیابد یا در یک دوره سه ماهه کاملا بهبود نیابد، بیمار باید حتما حتما به متخصص ستون فقرات مراجعه نماید و اجازه ندهد درد کهنه شود.
توجه داشته باشید که جراحی تنها درمان درد سیاتیک نیست، بلکه امروزه روشهای جدید، مدرن و غیرجراحی کم تهاجمی و لیزری بسیاری با کمک تکنولوژی (مثل PLDD) جهت درمان موثر این درد ها وجود دارد که توسط متخصص درمانهای لیزری ستون فقرات (مثل دکتر داوود محمودی) قابل ارائه می باشد و در موارد اندکی جراحی باز نیاز خواهد بود.
درد سیاتیک در زانو چگونه است ؟
گاهی اوقات دردهای سیاتیک بصورت درد زانو تظاهر می یابد که جراح ستون فقرات با معاینه و بررسی دقیق اقدام به درمان لازم خواهد کرد .
درد سیاتیک در بارداری ؟
متاسفانه در خانمهایی که سابقه بیماری دیسک و تنگی کانال نخاعی دارند، در دوران بارداری ممکن است دچار عود علائم و درد سیاتیک شوند.
لذا درمان به موقع درد سیاتیک قبل از اقدام به بارداری بسیار مهم است.
درد سیاتیک در ورزش کردن ؟
بسیاری از آسیب های ورزشی باعث ایجاد درد سیاتیک می شود.
با بررسی به موقع درد سیاتیک و یافتن علت آن میتوان به ورزشکاران بخصوص ورزشکاران حرفه ای کمک کرد تا هر چه سریعتر به فعالیتهای ورزشی و مسابقات برگردند.
بنابراین به ورزشکاران توصیه میشود به محض ابتلا به درد سیاتیک سریعا به متخصص ستون فقرات ( مثل دکتر داوود محمودی) مراجعه نمایند.
درد دنبالچه و سیاتیک چگونه است ؟
بخشی از مسیر عصب سیاتیک بعد از خروج از کمر، از ناحیه دنبالچه و لگن میباشد.
بنابراین برخی اوقات درد دنبالچه ناشی از درد سیاتیک است. برخی اوقات هم ناشی از آسیب خود دنبالچه میباشد.
درد مچ پا و سیاتیک به چه صورت است ؟
عصب سیاتیک در انتهای مسیر خود از کمر به مچ پا و کف و انگشتان پا میرسد.
در بسیاری از اوقات درد مچ پا تظاهری از درد سیاتیک و مشکلات تنگی کانال نخاع می باشد که جراح ستون فقرات با معاینه و بررسی دقیق اقدام به درمان لازم خواهد کرد .
روش صحیح خوابیدن برای درد سیاتیک ؟
بهترین روش برای افراد مبتلا به درد سیاتیک خوابیدن به پهلو و جمع کردن پاها در شکم است.
اگر این روش برای بیمار قابل تحمل نباشد، میتوانند طاق باز خوابیده و زیر ران ها بالشی قرار دهند.
درد سیاتیک چقدر طول میکشد ؟
قاعدتا” درد سیاتیک تا زمانی که درمان درستی انجام نشود طول خواهد کشید. بنابراین با درمان به موقع و علمی و اصولی درد سیاتیک بهبود خواهد یافت.
اما اگر درمان ناقص یا غیر اصولی باشد یا به موقع انجام نشود باعث کهنه شدن درد سیاتیک خواهد شد و این به معنای آسیب عصب سیاتیک میباشد.
درمان درد سیاتیک در کلینیک بین المللی سیاتیک سنتر
امروزه مدرن ترین، پیشرفته ترین و جدید ترین روشهای درمانی روز دنیا، همچنین بهترین و مناسب ترین تکنیک های عمل های لیزری، بسته و غیرجراحی جهت مشکلات درد کمر، دیسک کمر و درد سیاتیک در کلینیک بین المللی سیاتیک سنتر توسط تیم فوق تخصصی دکتر داوود محمودی جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات و سایر همکاران در ایران و جهت همه بیماران داخل و خارج کشور ارایه میشود.
حتما قبل از اقدام به جراحی باز با ایشان مشورت کنید.
شاید شما هم مثل هزاران بیمار دیگر ایشان، بدون انجام جراحی باز، درمان شوید!