آناتومی ستون مهره ها
ستون فقرات ساختمانی است که از سر تا لگن امتداد دارد و تنه در اطراف آن شکل گرفته است. این ساختمان از استخوان ها، عضلات، و دیگر بافت ها تشکیل شده است.
ستون فقرات یا ستون مهره یا اسپاین Spine از بیش از سی استخوان کوچک تر به نام مهره Vertebrae تشکیل شده است که روی یکدیگر قرار گرفته اند. در اطراف مهره ها، عضلات، لیگامان ها، اعصاب و دیسک بین مهره ای قرار گرفته اند.
کل ستون فقرات از بالا تا پایین چهار قسمت دارد که در هر کدام از آنها مهره ها نه در امتداد یک خط مستقیم، بلکه به شکل یک قوس هستند. پس ستون فقرات از چهار قسمت قوسی S شکل تشکیل شده است که عبارتند از :
- قوس گردنی یا سرویکال Cervical بوده و تحدب آن به سمت جلو است این قوس از 7 مهره تشکیل شده است. این مهره ها را از بالا به پایین و از یک تا هفت بصورت C1-C7 نامگذاری میکنند.
- قوس وسطی را قسمت سینه ای یا توراسیک Thoracic یا پشتی میگویند که تحدب به سمت عقب دارد و از 12 مهره تشکیل شده است. قفسه سینه یا قفسه صدری در اطراف این 12 مهره تشکیل شده است. مهره های سینه ای را از بالا به پایین و از یک تا دوازده بصورت T1-T12 نامگذاری میکنند.
- قوس پایینی همان قسمت کمری یا لومبار Lumbar است که به سمت جلو تحدب دارد و از 5 مهره تشکیل شده است. این ناحیه وزن تنه را تحمل کرده و کمردرد بیشتر در این محل احساس میشود. مهره های کمری را از بالا به پایین و از یک تا پنج بصورت L1-L5 نامگذاری میکنند.
- قسمت خاجی یا ساکروم Sacrum که از به هم چسبیدن چند مهره کوچک درست شده است. استخوان خاجی یا ساکروم 5 مهره به هم چسبیده است. این استخوان جزیی از حلقه لگن است پس ستون فقرات از طریق مهره های خاجی یا ساکروم به لگن متصل میشود.
مهره های ستون فقرات نسبت به هم حرکت میکنند و این حرکت در محل دیسک بین مهره ای و مفاصل بین زوائد مهره ای ایجاد میشود. بدین ترتیب ستون فقرات میتواند به سمت جلو و عقب و طرفین انحنا پیدا کند. بسیاری از مشکلات در این ناحیه به علت سبک زندگی اشتباه، ایجاد شده اند که با روشهای مختلف غیرجراحی میتوانند بهبود یابند.
ستون مهره ها یا ستون فقرات یکی از مهمترین ارگان های بدن و حمل کننده وزن می باشد که نقش مهمی در سیستم اسکلتی عضلانی عصبی دارد.
بنابراین درد ستون فقرات بسیار مهم است و باید بررسی کامل انجام شود.
انواع درد ستون فقرات و علائم
درد ستون مهره ها انواع مختلفی دارد که هرکدام نیاز به بررسی جداگانه و تخصصی دارد.
این آسیب ها می تواند در خود ستون مهره ها ظاهر شود یا ممکن است به نقاط دیگر انتشار یابد.
گاهی این درد فقط در خود ناحیه مهره ها و اطراف آنها وجود دارد.
ولی بعضی اوقات بیماری ستون مهره ها به نواحی دیگر مثل پشت سر، شانه ها، بازوها و دستها، پهلوها، لگن، باسن ها، ران ها و ساق پا انتشار می یابد.
که در این صورت اصطلاحا گفته می شود به این نواحی “تیر می کشد”.
علت به وجود آمدن درد های ستون فقرات
آسیب ستون فقرات علل گوناگونی دارد که در زیر به آنها اشاره شده است:
- این درد می تواند ناشی از مشکلات ساختاری باشد.
- یا اینکه آسیب ستون مهرهها می تواند ناشی از مشکلات مکانیکال ستون مهره باشد.
- برخی اوقات مشکلات مربوط به مهره های ستون فقرات باعث درد کمر یا ناحیه ستون فقرات می شود.
- بعضا درد ستون فقرات می تواند بعلت مشکلات مفاصل بین مهره ها می باشد.
- همچنین آرتروز هم می تواند باعث بروز این درد و دردکمر شود.
- و بطور مشابه پوکی استخوان هم یکی از عوامل آسیب های ستون مهره است.
- بعضی وقتها، اسپاسم و گرفتگی عضلات هم می تواند باعث دردکمر شود.
- یکی از مهمترین عوامل بیماری ستون فقرات و درد سیاتیک و کمردرد، مشکلات دیسک های بین مهره های ستون فقرات می باشد.
- گاهی این درد می تواند بعلت مشکلات انحراف ستون مهرهها باشد که این انحراف انواع و اقسام مختلف دارد.
- از دیگر علل بسیار مهم، مشکلات تنگی کانال نخاعی است.
- برخی مواقع وجود التهاب ها و بیماریهای عفونی هم می تواند باعث دردهای ستون فقرات شود.
- ندرتا دردهای ستون فقرات می تواند ناشی از تومور یا بیماریهای بدخیم ستون فقرات باشد.
- ضربه هایی که به ستون فقرات وارد می شوند گاها باعث شکستگی شده که باعث آسیب ستون مهره خواهد بود.
- همچنین می تواند ناشی از سایر مشکلات متفرقه یا موارد نادر دیگر یا ترکیبی از چند مورد فوق باشد.
علائم درد ستون فقرات
آسیب های ستون فقرات می تواند بصورت های زیر بروز کند:
- ظاهر شدن بصورت سفتی و خشکی
- بصورت احساس ناراحتی حین پوزیشن ها و حالات مختلف
- یا به صورت اسپاسم و قولنج عضلانی
- ظاهر شدن به صورت درد و احساس ناراحتی حین فعالیت و ورزش و حتی حین استراحت
- همچنین می تواند بصورت درد منتر به سایر نواحی و قسمت ها ظاهر شود.
راه تشخیص مشکلات ستون فقرات
ابتدا به پزشک متخصص ستون فقرات (مثل دکتر داوود محمودی، فوق تخصص درمان های لیزری و کم تهاجمی ستون فقرات)
در کلینیک بین المللی سیاتیک سنتر تهران (بیش از 3000 عمل لیزری موفق) مراجعه نمایید تا بررسی های اولیه انجام شود.
انجام ام آر آی اصلی ترین روش تصویر برداری جهت بررسی درد ستون مهره و کمردرد و درد سیاتیک می باشد.
برخی اوقات نیز انجام رادیولوژی و ندرتا انجام سی تی اسکن لازم است.
سپس در کلینیک بین المللی سیاتیک سنتر تهران بهترین تصمیم درمانی و حتی المقدور غیرجراحی برای شما گرفته خواهد شد.
چه زمانی بهترین زمان مراجعه است؟
بهترین زمان برای مراجعه به پزشک متخصص ستون فقرات (مثل دکتر داوود محمودی، فوق تخصص درمان های لیزری ستون فقرات) زمانی است که:
- درد بیش از چند هفته طول بکشد.
- این درد هیچ روند رو به بهبودی نداشته باشد.
- درد ستون مهره شما رو به بدتر شدن بگذارد و تشدید شود.
- درد به سمت پاها بخصوص به زیر زانوها منتشر شود و تبدیل به درد سیاتیک شود.
- با ضعف و بی حسی و گزگز و مورمور پاها همراه شود.
- این درد با اختلال ادراری توأم شود.
- بوجود آمدن درد، به علت هرگونه ضربه یا زمین خوردن ایجاد شده باشد.
در صورت مشاهده علائم فوق حتما با ما تماس بگیرید.
تماس با کلینیک:
02122114007
روش های درمانی مشکلات ستون فقرات
روش های درمان درد و بیماری ستون فقرات و درد سیاتیک در کل به دو دسته تقسیم می شود:
- درمانهای تهاجمی مثل انواع جراحی باز
- درمانهای غیرتهاجمی و کم تهاجمی و غیرجراحی و عمل بسته
انواع درمان های جراحی باز
به کلیه روشهای جراحی باز ستون فقرات عمل “لامینکتومی” می گویند. که انواع مختلفی دارد :
لامینکتومی ساده
در جراحی باز لامینکتومی، جراح ستون مهره با ایجاد شکاف در پوست و عضلات ستون فقرات و پس از تراشیدن بخشی از استخوان های ستون فقرات، فشار وارده بر عصبها و کانال نخاعی را برطرف میکند.
در این روش برش ایجاد شده روی پوست حدود 3 الی 4 سانتی متر خواهد بود. و بسته به وسعت مورد نیاز جراحی ممکن است بیشتر شود.
لامینکتومی میکروسکوپی
کاملا مشابه عمل قبل (لامینکتومی) می باشد ولی برش روی پوست کمر کوچکتر است (حدود 1/5 تا 2 سانتی متر).
این روش در جراحی های کوچک و محدود کاربرد دارد.
لامینکتومی بهمراه پلاتین گذاری
در این روش جراح ستون مهره پس از اصلاح انحراف ها و یا سرخردگی ها یا هر گونه ناهنجاری دیگر که نیاز به تراشیدن و تنظیم مجدد دارند، کلیه مهره های ناحیه را با کمک پیچ و مهره و پلاتین
به یکدیگر فیکس می کند. این روش همچنین در موارد تعبیه دیسک مصنوعی ( کیج ) هم کاربرد دارد.
انواع درمان های غیر جراحی
روش های غیرتهاجمی و کم تهاجمی و غیرجراحی و عمل بسته جهت درد ستون فقرات و درد سیاتیک در کل به دو دسته تقسیم می شود:
- روش های تسکینی
- روش های درمانی
روشهای غیر جراحی “تسکینی” مشکلات ستون فقرات
این روش ها شامل انواع تزریق اپیدورال، تزریق فورامینال، تزریق کورتون، بلوک عصبی، رادیو فرکؤنسی RF و … می باشد.
توجه: تزریق ژل عموما مربوط به مفاصل بزرگ مثل زانو و شانه بوده لذا در ستون فقرات کاربرد مفیدی ندارد.
نکته مهم: استفاده از اوزون طی بخشنامه سال 2016 سازمان غذا و داروی آمریکا ( FDA ) ممنوع شده است. زیرا خطر فلجی دارد.
روشهای غیر جراحی “درمانی” درد ستون مهره و درد سیاتیک و کمردرد
در این روش های درمان، بر عکس روش های تسکینی، هدف از بین بردن درد و مشکل است.
1- عمل با لیزر یا عمل لیزری (PLDD) :
این روش یکی از مدرن ترین و جدید ترین درمان های غیرتهاجمی و غیرجراحی و عمل بسته جهت درمان درد ستون فقرات و درد سیاتیک است. به آن عمل لیزری دیسک کمر و یا عمل لیزری ستون فقرات نیز گفته می شود.
این عمل در عین سادگی، بسیار فوق تخصصی و حساس است. و کوچکترین اشتباه باعث آسیب جدی بیمار خواهد شد. بنابراین در پیشرفته ترین مراکز ستون فقرات دنیا و فقط و فقط توسط جراح متخصص عمل های لیزری (مثل جناب استاد آقای دکتر داوود محمودی) و در کلینیک سیاتیک سنتر انجام می شود. لذا جراحان مغز و اعصاب و ستون مهره بعد از انجام و تجربه هزاران جراحی باز و پس از گذراندن دوره های فوق تخصصی، تازه مجاز به انجام این عمل بسته و حساس خواهند بود.
هدف از عمل لیزری دیسک کمر و ستون فقرات، رفع بیرون زدگی دیسک و رفع تنگی کانال نخاعی حاصله است.
این عمل لیزری، زیر دوربین های مخصوص و در اتاق عمل بسیار مجهز کلینیک سیاتیک سنتر تهران انجام می شود و با کمک سوزن های مخصوص و با کمک حرارت اشعه لیزر انجام می شود و به هسته دیسک حرارت داده می شود تا از حالت بیرون زده اش به عقب برگردد و فشار از روی عصب سیاتیک و کانال نخاعی برداشته شود.
در کلینیک سیاتیک سنتر تهران نیز همگام با مراکز پیشرفته دنیا، عمل لیزری دیسک کمر و عمل لیزری ستون فقرات جهت کلیه بیماران داخلی و خارجی با موفقیت و تنها با استفاده از بیحسی موضعی پوست کمر انجام میشود. در این عمل بیمار بیهوش نمی شود، بی حس نخاعی کمر به پایین نمی شود.
در حین عمل پوست کمر بیمار شکافته نمی شود. هنگام عمل لیزری دیسک کمر و عمل لیزری ستون مهرهها، زخم یا بخیه وجود ندارد.
بعد از عمل لیزری دیسک کمر و عمل لیزری ستون مهره ها، بیمار نیاز به بستری در کلینیک سیاتیک سنتر تهران ندارد و بعد از عمل، معمولاً ظرف 4 تا 5 روز میتواند به سرکار خود بازگردد.
2- عمل به کمک آندوسکوپی (ESS)
این روش نیز یکی از مدرن ترین درمان های کم تهاجمی و غیرجراحی جهت درمان درد و آسیب ستون فقرات و درد سیاتیک است.
عمل آندوسکپی دیسک کمر و یا عمل آندوسکوپی ستون فقرات جهت دیسک های پاره شده یا کنده شده یا برخی از انواع تنگی کانال نخاع استفاده می شود.
این عمل نیز در عین سادگی، بسیار فوق تخصصی و حساس است و کوچکترین اشتباه باعث آسیب جدی بیمار خواهد شد.
این عمل امروزه در پیشرفته ترین مراکز ستون فقرات دنیا و فقط و فقط توسط جراح متخصص عمل های کم تهاجمی (مثل جناب استاد آقای دکتر داوود محمودی) انجام می شود. لذا جراحان مغز و اعصاب و ستون مهرهها بعد از انجام و تجربه هزاران جراحی باز و پس از گذراندن دوره های فوق تخصصی، تازه مجاز به انجام این عمل بسته و حساس خواهند بود.
هدف از عمل آندوسکپی دیسک کمر و یا عمل آندوسکپی ستون فقرات، رفع فشار دیسک پاره شده و رفع تنگی کانال نخاعی حاصله است.
در این عمل ها، سوراخی به اندازه قطر یک خودکار روی پوست ایجاد می شود تا دوربین آندوسکوپ به داخل فرستاده شود و دوره نقاهت طولانی نداشته و بیماران بزودی به فعالیت عادی برمی گردند.
البته تصمیم گیری در مورد انتخاب نوع درمان، بر حسب شرایط بیمار و پس از معاینه توسط پزشک متخصص مربوطه تجویز میشوند. نه متخصص غیر مرتبط!
اطلاعات درباره مرکز بین المللی سیاتیک سنتر
افتخار ما این است که امروزه مدرن ترین، پیشرفته ترین و جدید ترین روشهای درمانی روز دنیا، همچنین بهترین و مناسب ترین تکنیک های عمل های بسته و کم تهاجمی و غیر جراحی ستون فقرات در کلینیک بین المللی سیاتیک سنتر تهران (بیش از 3000 عمل لیزری موفق) جهت درد کمر و درد ستون فقرات و درد سیاتیک توسط تیم فوق تخصصی و بین المللی مجرب به سرپرستی دکتر داوود محمودی جراح مغز و اعصاب و ستون مهره و متخصص عمل های لیزری و کم تهاجمی از آلمان، جهت همه بیماران داخل و خارج کشور ارایه میشود.
حتما قبل از اقدام به هرگونه جراحی باز با متخصصین بین المللی کلینیک سیاتیک سنتر تهران مشورت کنید.
شاید شما هم مثل هزاران بیمار دیگر و بدون انجام جراحی باز، درمان شوید!